Rodzina cz. 2

POCHODZENIE DZIECKA:

● Matka dziecka – kobieta, które je urodziła  - niby sprawa wydaje się oczywista, ale nie do końca... W dobie in vitro i matek zastępczych tzw. surogatek sprawa się komplikuje. Bo czy to surogatka czy kobieta będąca dawczynią komórki jest prawdziwą matką dziecka? Dziecko w tym przypadku biologicznie pochodzi od innej osoby, ale rodzi je ktoś inny…

Surogatki - kobiety, które rodzą dzieci innym ludziom, najczęściej dzieci te nie są ich dziećmi w sensie biologicznym (kobieta zapładniana jest metodą in vitro zarodkiem pochodzącym od innej pary (w której np. kobieta nie jest w stanie donosić ciąży). Mówiąc potocznie i w uproszczeniu jest wiec tylko „inkubatorem” którego zadaniem jest donosić ciążę a potem oddać dziecko biologicznym rodzicom.

● Ojciec dziecka –  jeśli dziecko urodziło się w trakcie trwania małżeństwa lub w ciągu 300 dni od jego ustania lub unieważnienia to domniemanym ojcem jest mąż matki. Jeśli się z tym nie zgadza musi wytyczyć POWÓDZTWO  o zaprzeczenie ojcostwa.

- Powództwo o zaprzeczenie ojcostwa może wnieść matka dziecka, ojciec dziecka, pełnoletnie dziecko, prokurator (jeżeli wymaga tego dobro dziecka bądź ochrona interesu społecznego). Matka ma na to 6 miesięcy od momentu urodzenia dziecka, ojciec- 6 miesięcy od momentu urodzenia lub od momentu dowiedzenia się o urodzeniu dziecka, pełnoletnie dziecko ma 3 lata (czyli musi się wyrobić do 21 roku życia)

-  Po śmierci dziecka nie można zaprzeczyć ojcostwu !!!

- ustalenie ojcostwa: następuje drogą orzeczenia sądu, uznania dziecka przez ojca (ale potrzebna jest też zgoda matki i dziecka, jeśli jest pełnoletnie). Ustalenie ojcostwa pociąga za sobą określone skutki prawne (alimenty, prawo rodzicielskie);

POWÓDZTWO - zgłoszone do sądu żądanie w formie wniosku o przeprowadzenie procesu cywilnego i wydanie orzecznictwa w danej sprawie.

ADOPCJA (czyli inaczej przysposobienie)

a) przysposobienie całkowite

●          Charakteryzuje się tym, że jest nierozwiązywalne i obowiązuje tu zasada pełnej tajemnicy.  

●          Następuje tylko wtedy, gdy rodzice naturalni dziecka zgodzili się przed sądem na przysposobienie ich dziecka.

●          tu zawsze sporządza się nowy akt urodzenia dziecka, z przysposabiającymi wpisanymi jako rodzice. Dziecko otrzymuje tez nazwisko "nowych" rodziców.

b)  przysposobienie pełne 

● w sumie bardzo podobnie jak przysposobienie całkowite, ale w przeciwieństwie do niego może by rozwiązane.

● W jego wyniku powstaje pokrewieństwo między dzieckiem a osobami przysposabiającymi, a także między dzieckiem a rodziną przysposabiających. Następuje zerwanie więzi z rodziną naturalną i nawiązanie więzi z nową rodziną (zarówno z "nowymi" rodzicami, jak i ich krewnymi - "nową" babcią, "nowym" wujkiem itp.).

● Po takim przysposobieniu następuje wpis do aktu urodzenia dziecka - przysposabiających wpisuje się jako rodziców. Istnieje tez możliwość wydania nowego aktu urodzenia, ale tylko wtedy, gdy tak postanowi sąd opiekuńczy. Dziecko otrzymuje nazwisko przysposabiającego

c) Przysposobienie niepełne

●         W jego wyniku powstaje stosunek pokrewieństwa między dzieckiem a przysposabiającymi. Zerwana więc zostaje więź między dzieckiem a naturalnymi rodzicami. Dziecko nie zostaje jednak włączone do nowej rodziny - tzn. nie staje się ani rodzeństwem naturalnych dzieci "nowych" rodziców ani nie zyskuje "nowej" babci, wujka itp. Tzn. że pozostają wszystkie więzi pokrewieństwa ze naturalną rodziną dziecka, poza pokrewieństwem z naturalnymi rodzicami.

●                 Przy tym przysposobieniu również następuje wpis do aktu urodzenia dziecka i dziecko także otrzymuje nazwisko "nowych" rodziców. Przysposobienie niepełne może być zmienione na pełne na wniosek przysposabiającego. o tym, czy taka zmiana powinna nastąpić, decyduje sąd opiekuńczy.

WŁADZA RODZICIELSKA

● jest to ogół obowiązków i praw przysługujących rodzicom.

● dzieci do pełnoletniości podlegają władzy rodzicielskiej

 ● niektóre aspekty władzy rodzicielskiej trwają dłużej niż niepełnoletność np. obowiązek alimentacyjny (istnieje do 26 roku życia na dziecko uczące się dziennie)

● władzę rodzicielską może mieć tylko osoba, która ukończyła 18 lat lub za zgodą sądu zawarła małżeństwo przed uzyskaniem pełnoletniości, posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych (nie ubezwłasnowolniona).

● Każde z rodziców jest zobowiązane i jednocześnie uprawnione do sprawowania władzy rodzicielskiej. o istotnych sprawach dziecka rodzice powinni decydować wspólnie

- ograniczenie władzy rodzicielskiej –decyzję o tym wydaje sąd opiekuńczy, gdy wymaga tego dobro dziecka. Może mieć formę np.  nadzoru kuratora lub umieszczenia w placówce opiekuńczo – wychowawczej  czy rodzinie zastępczej

- zawieszenie władzy rodzicielskiej – gdy istnieje przemijająca przeszkoda w wykonywaniu przez rodzica władzy rodzicielskiej, np. długotrwała, obłożna choroba rodzica, która powoduje, że nie może on wykonywać sowich obowiązków jako rodzic.

- pozbawienie władzy rodzicielskiej – gdy przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej jest stała (np. nieuleczalna choroba psychiczna) lub rodzice rażąco źle wykonują swą władzę. Orzeka to sąd, dziecko umieszczane jest w rodzinie zastępczej lub placówce.

- Opieka – jeśli dziecko jest sierotą lub rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej sąd ustanawia opiekę. Opiekun sprawuje piecze nad dzieckiem i jego majątkiem podlegając nadzorowi sądu opiekuńczego.

- kuratela – jej celem jest ochrona praw majątkowych, jest to nadzór ustanowiony przez sąd. Ma ona na celu ochronę praw osób, które nie mogą prowadzić swoich spraw (bo np., są dziećmi i nie potrafią dysponować swoim majątkiem) lub też potrzebują pomocy przy ich prowadzeniu. Kuratela zmierza głównie do ochrony praw majątkowych.